▼

maandag 31 augustus 2015

Hoe is het applaus ontstaan?



Misschien is klappen wel zo oud als de mensheid.
Al was applaus in zijn vroegste vorm ongetwijfeld anders dan nu.
In plaats van het tegen elkaar slaan van de handen stampte men op de grond.
Volgens sommige psychologen is klappen ontstaan uit het gebaar van een baby die naar zijn moeder reikt.
Omdat het hem niet lukt om zijn moeder vast te pakken, slaat het kind de handen ineen.
Anderen denken dat applaus een soort schouderklopje op afstand is.
Maar zulke theorieën zijn lastig te bewijzen.



In elk geval werd klappen om goedkeuring te tonen waarschijnlijk pas in het Oude Egypte een vast ritueel.
Archeologen hebben slagtanden gevonden die in de vorm van handen zijn gesneden.
Door die ivoren handen op elkaar te slaan, konden de Egyptenaren geluid produceren.
De Romeinen besloten gewoon gebruik te maken van hun eigen handen.
Zij verzonnen er ook een woord voor: applaudere.
Dat betekent 'ergens op slaan'.

op Geen opmerkingen:

maandag 24 augustus 2015

Waar dienden obelisken voor?



Met een beetje fantasie is in een obelisk een versteende zonnestraal te zien.
Maar in werkelijkheid is het een zonnepilaar: een lichtzuil die soms zichtbaar is bij op- of ondergaande zon.
De toppen van obelisken waren in de Oudheid bovendien vaak verguld, zodat ze zonlicht weerkaatsten.
De puntige pilaren stonden namelijk symbool voor de zonnegod, een van de belangrijkste Egyptische goden.
Sommigen geloofden zelfs dat hij in obelisken leefde.



Daarnaast dienen obelisken als uithangbord en pr-instrument.
Neem de obelisk die ooit in het Egyptische Heliopolis stond, maar in de 19e eeuw naar New York verhuisde.
Die staat vol met hiëroglyfen die eer betonen aan goden zoals de zonnegod, maar ook aan Ramses II.
Deze farao uit de 13e eeuw voor Christus liet door heel Egypte grote bouwwerken neerzetten en inscripties aanbrengen die duidelijk maakten hoe belangrijk hij was.

op Geen opmerkingen:

dinsdag 18 augustus 2015

Tennis: Wie heeft de puntentelling verzonnen?


De oorsprong van de tennistelling ligt waarschijnlijk in het Franse spel jeu de paume.
Dit middeleeuwse 'spel met de palm' was de voorloper van tennis, met als telling 15-30-45-game.
Volgens sommige mensen is deze telling gebaseerd op de kwartieren van een uurwerk.



Anderen zijn van mening dat men toen om vijftien stuivers per gewonnen slag speelde.
Dat de telling in de loop der eeuwen van dertig naar veertig ging (en niet naar 45) zou met de luiheid van spelers en scheidsrechters te maken kunnen hebben.
Want 'veertig' is ook in de Franse taal sneller uit te spreken dan '45'. 
De woorden deuce en love vinden ook hun oorsprong in de Frankrijk.



Deuce (40-40) is waarschijnlijk uit het Franse deux a jouer (nog twee te spelen) ontstaan.
Love, oftewel 'nul' is vermoedelijk ontleend aan de ovalen vorm van een ei (l'oef in het Frans), die de nul gescoorde punten moet symboliseren.

op Geen opmerkingen:

maandag 17 augustus 2015

Hoe lang zijn er al ziekenhuizen in Nederland?


Monniken stichtten in de Middeleeuwen de eerste gasthuizen waar mensen zich konden laten verplegen.
Het doel was vooral om de zieken geestelijke rust te bieden, medicijnen waren er nog nauwelijks.
Het startschot voor de bouw van deze primitieve ziekenhuizen werd in ons land gegeven door leden van de Johanniter Orde in Utrecht.
Zij openden aan het begin van de 12e eeuw het Catharijnegasthuis, naast hun klooster op het huidige Vredenburg (toen nog Catharijneveld).



Het gasthuis was vooral bedoeld voor zieke reizigers en had 24 bedden.
De patiënten moesten daarom soms een bed delen.
Wel kregen alle zieken twee schone lakens per dag en waren er aparte wigjes voor baby's.
Ook op andere plaatsen in Nederland stichtten monniken gasthuizen in de 12 en de 13e eeuw.
De oudste nog bestaande instelling is het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft.
Een voorloper van dit gasthuis ontving in 1252 een oorkonde van paus Innocentius IV.



Het Binnengasthuis in Amsterdam was ooit een ziekenhuis.
Voor armen, want het was er zo vies, dat de rijken wel uitkeken om daar te verblijven.

op Geen opmerkingen:

zondag 16 augustus 2015

Waarom wordt er in Groot-Brittannië links gereden?



De Britse archeoloog Bryn Walters vond in 1998 in de buurt van Swindon een steengroeve uit de Romeinse tijd.
Sporen die van de groeve af liepen waren links dieper dan rechts.



Dat wijst erop dat de volgeladen wagens die van de groeve vertrokken aan de linkerkant reden.
En dat links rijden dus de norm was.
Er is nooit een sluitende verklaring gevonden voor het feit dat men in sommige landen links en in andere rechts is gaan rijden.
Maar waarschijnlijk had het te maken met welke soort wagens er het meest voorkwamen.
Bij paard en wagens waarbij de bestuurder op de bok zat, had hij in zijn linkerhand de teugels en in zijn rechterhand de zweep.
Dan was het handig om links te rijden.
Zo werd het links rijden in Engeland een gewoonte.
Maar er waren ook wagens waarbij de bestuurder op een paard zat en dan meestal het paard linksachter.



Want zo hield je het beste het overzicht en dan reed je rechts.
Napoleon voerde in de landen die hij bezette de Franse regels in, waaronder het rechts rijden.
Maar omdat Groot-Brittannië een eiland is, hadden de Britten weinig last van het gedoe op het continent.
Vandaar dat daar en in veel van de voormalige Britse koloniën nog steeds links wordt gereden.
Terwijl rechts voor ongeveer 2/3 van alle landen de norm is.

op Geen opmerkingen:

vrijdag 14 augustus 2015

Burlen van edelherten(video)



Kletterende geweien, oergeluiden en een hoop macho-gedrag.
Van september tot begin oktober is het bronsttijd en kun je als je geluk hebt dit prachtige schouwspel van dichtbij meemaken.
In deze periode maken edelherten door middel van burlen en gevechten indruk op elkaar, met als doel om met zo veel mogelijk hindes te paren.



Bambi wordt macho
De herten produceren een grote hoeveelheid van het hormoon testosteron en dit is aan hun uiterlijk goed te zien.
De manen om de hals gaan groeien en de keelzak wordt vergroot.
Met zijn imposante gewei maakt het dier veel indruk, de macho is geboren.

IJdele mannen
Om zijn aanwezigheid zo duidelijk mogelijk te maken, plast het mannetje over zijn eigen buik en neemt hij vaak een modderbad.
Het hert wil er niet alleen wild en woest uitzien, maar ook zo ruiken.
Vergelijk het met een man die lekkere aftershave op doet om een vrouw te versieren.



Burlen
Het intens harde geluid dat je tijdens de bronsttijd hoort, heet burlen.
Dit doen ze om andere herten op afstand te houden.
Zo kan de concurrentie goed horen wie er de baas is.
Zeker in het donker waan je je in een oerbos met echte wilde dieren.

Achtervolging
De leider van de groep is de baas over de hindes.
Er zijn vaak andere herten die zijn machtige positie over willen nemen.
En dit gaat er niet zachtaardig aan toe.



Gevechten
In eerste instantie gaan de herten gevechten meestal uit de weg.
Maar als het er écht op aankomt, geldt het recht van de sterkste.
Er ontstaan dan hevige gevechten, waarbij wonden geen zeldzaamheid zijn.

De daad!
De hindes zijn vruchtbaar in de bronsttijd.
De mannetjes ruiken wanneer dat bijna zover is.
De dekking duurt eigenlijk maar heel kort, maar wordt vaak herhaald om de kans te vergroten dat de hinde drachtig is.

op Geen opmerkingen: