vrijdag 30 december 2016

Dolf de Kraai.


Geen goed kinderverhaal kan zonder slechterik.
Natuurlijk zijn ze vooral lekker gemeen.
Maar soms gaat er meer schuil achter hun boeventronie.



De Nazi-Kraai.

Wie?
Dolf de Kraai is sinds 1990 de tegenspeler van Alfred Jodocus Kwak, het vriendelijke eendje dat in de jaren zeventig door Herman van Veen werd bedacht.
Dolf is een kruising van een merel en een kraai.
Daar heeft Dolf een gele snavel aan overgehouden, waarvoor hij zich schaamt.
Hij smeert hem elke morgen in met schoensmeer.

Hoe?
Alfred en Dolf kennen elkaar van jongs af aan.
Dolf pest Alfred.
Op jonge leeftijd gaat Dolf het slechte pad op, zo steelt hij de kroon van de koningin (die Alfred weer terugbrengt).
Later richt Dolf de Kraaienpartij op.
Tegenstanders, onder wie Alfred, worden in de gevangenis opgesloten.



Boodschap?
Dolf heet duidelijk niet voor niets Dolf: de naam is afgeleid van Adolf.
Ook de uniformen die hij draagt, zijn mimiek, zwarte haarlok, snor en zijn leiderschap van de autoritaire Kraaienpartij duiden er op dat Alfred Jodocus Kwak het moet opnemen tegen een persiflage van Adolf Hitler.
Voor de kijkers is de boodschap duidelijk: pas op voor types die zich te veel macht willen toe eigenen.

woensdag 28 december 2016

Games of the Indigenous People.


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Stammen sjouwen stammen.

Tijdens de Games of the Indigenous People nemen inheemse bevolkingsgroepen in Brazilië het tegen elkaar op in traditionele sporten als touwtrekken, boogschieten en boomstamsjouwen.



dinsdag 27 december 2016

Buzkashi.


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Geitje trekken.

Neem twee teams van mannen met paarden en laat ze om een dode geit worstelen.
Het is de bedoeling om het karkas in een doel te krijgen.
Buzkashi wordt in veel landen in Centraal-Azië beoefend.



maandag 26 december 2016

World Eskimo-Indian Olympics.


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Trek eens aan mijn oor!

De bedoeling van dit spel is wel duidelijk. 
De World Eskimo-Indian Olympics vinden in de zomer weer plaats.
Daar is veel moois te zien, zoals hinkelend hoog trappen.



vrijdag 23 december 2016

Boerenhonkbal Hornussen (Zwitserland)


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Boerenhonkbal!

Een Hornussen-speler legt aan om de Nous zo ver mogelijk het vak van de tegenstander in te meppen.
Dat speelschijfje kan 300 km per uur halen.
Het Zwitserse spel is een soort kruising tussen golf en honkbal.



donderdag 22 december 2016

Geitenraces in Tobago


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Hollende hoeders!

De geitenraces in Tobago vinden plaats op de dinsdag na Pasen.
Jockeys moeten een goede conditie hebben, want wie eruit wordt gelopen door zijn geit wordt gediskwalificeerd.



woensdag 21 december 2016

Skiën in Smrzovka (Tsjechië)


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Ouderwetse afdaling!

Nee, deze skiërs zijn niet gekleed volgens de laatste wintermode.
In het Tsjechische Smrzovka wordt jaarlijks een historische skiwedstrijd gehouden.
Het is daarbij de sport om er echt ouderwets uit te zien.



dinsdag 20 december 2016

De spelen van Rugova (Kosovo)


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



De boom in!

Acht meter hoog in een boomstam klimmen zonder speciale uitrusting.
Het is een van de onderdelen van de traditionele spelen van Rugova in Kosovo.



maandag 19 december 2016

Fingerhakeln (Oostenrijk en Duitsland)


Elke cultuur kent zijn eigen spelletjes en die worden vaak bloedfanatiek gespeeld.



Trek eens aan mijn vinger!

Vooral in Beieren en Oostenrijk wordt het Fingerhakeln beoefend.
Twee in lederhosen geklede deelnemers haken allebei één vinger in een leren ring.
Wie de ander over de tafel trekt, is de winnaar.



vrijdag 16 december 2016

Wie maakt er vaker een einde aan een relatie? Mannen of vrouwen?


Dat zijn overduidelijk de vrouwen.
Een Amerikaanse dateset uit 1867 liet al zien dat 62% van de scheidingen door vrouwen werd ingezet.


Sindsdien is er weinig veranderd: de dames hebben altijd in 60 tot 80% van de echtscheidingen het initiatief genomen.
In Nederland lijkt het vergelijkbaar te zijn, al denken de scheidende partijen er zelf anders over.
Vrouwen zeggen volgens het CBS in 70% van de scheidingen het initiatief te nemen, terwijl mannen in maar 40% van de gevallen zeggen dat de breuk werd ingezet door de vrouw.
Waarom vrouwen de stap zetten?


Volgens onderzoekers uit Iowa kan meespelen dat ze minder risico lopen om hun kinderen kwijt te raken dan mannen.
Ze worden niet belemmerd door die angst.

woensdag 14 december 2016

Modeziekte: Homoseksualiteit.


Ook een ziekte kan uitsterven.
Sommige, zoals de pokken, zijn uitgeroeid.
Andere hielden simpelweg op te bestaan, omdat niemand er last meer van had of omdat het stiekem zo erg niet was.
Deze vroegere kwalen vragen niet langer om genezing.

In verkeerde aarde.



Wat?
Homoseksualiteit

De diagnose?
In de jaren zestig was homoseksualiteit niet geaccepteerd.
De katholieke psycholoog van den Aardweg noemde het een neurose die volgens hem voortkwam uit een opvoeding met een dominante moeder en afwezige vader.
Daardoor idealiseerden deze moederskindjes de afwezige vader en hunkerden ze tijdens de adolescentie naar mannen.

Te genezen?
Ja, meende van den Aardweg.
Homo's hadden zelf niet door dat ze ziek waren, maar zodra ze hun afwijking inzagen, konden ze weer op het rechte pad belanden.
Ontdekken dat ze ziek waren, was echter niet gemakkelijk.
Met hulpsessie's kon dat jaren duren, maar dan was de kans op genezing wel redelijk groot.



Wanneer verdwenen?
Homoseksualiteit bestaat natuurlijk nog, maar we zien het niet meer als een ziekte.
Pas in 1971 schrapte Nederland de laatste tegen homoseksuele handelingen gerichte wet.
En sinds 1973 is homoseksualiteit ook geen mentale stoornis meer in de DSM, de psychologenbijbel.
Toch is nog niet iedereen van gedachten veranderd: Van den Aardweg probeert nog steeds homo's te genezen!

maandag 12 december 2016

Modeziekte: Danszucht.


Ook een ziekte kan uitsterven.
Sommige, zoals de pokken, zijn uitgeroeid.
Andere hielden simpelweg op te bestaan, omdat niemand er last meer van had of omdat het stiekem zo erg niet was.
Deze vroegere kwalen vragen niet langer om genezing.

Wat?
Danszucht

De diagnose?
In de Middeleeuwen braken er regelmatig ziekelijke dansactiviteiten uit.
Niet zomaar feestjes, maar wekenlang onafgebroken dansen door soms wel honderden bezetenen, met doden door uitputting en (waarschijnlijk) hartaanvallen als gevolg.
Schijnbaar besmet met een virus dansten slachtoffers tot ze er bij neervielen.



Te genezen?
Wat de maniakale danszucht veroorzaakte was niet duidelijk en dus ook niet bekend hoe deze weer te stoppen was.
Vreemd genoeg werd gedacht dat muziek de dansers zouden stoppen.
Eén probleem: dat moedigde anderen juist aan om mee te gaan doen.
Bij andere slachtoffers werd geprobeerd de duivel uit te drijven (exorcisme), omdat ze door satan bezeten zouden zijn.
Met hulp van God werden de dansers tijdens rituelen weer bij zinnen gebracht.
Maar onervaren priesters liepen het risico zelf besmet te raken.



Wanneer verdwenen?
Wat er precies achter de onwaarschijnlijke danszucht zat, is niet bekend.
Een populaire verklaring is dat de slachtoffers hallucineerden door het eten van beschimmeld graan.
Waarschijnlijk ging het om massahysterie van mensen met psychische problemen.
In het besef dat de dood zomaar kon toeslaan, probeerden ze hun onvermijdelijke lot te vergeten door gezamenlijk los te gaan.
In de 17e eeuw verbeterde de geneeskunst meer en meer en ging danszucht vredig heen.

zondag 11 december 2016

Modeziekte: RSI (muisarm)


Ook een ziekte kan uitsterven.
Sommige, zoals de pokken, zijn uitgeroeid.
Andere hielden simpelweg op te bestaan, omdat niemand er last meer van had of omdat het stiekem zo erg niet was.
Deze vroegere kwalen vragen niet langer om genezing.

Muisstil geworden.

Wat?
Repetitive Strain Injury (RSI) ofwel de muisarm.

De diagnose?
Al dat computeren begin deze eeuw was niet goed voor de mens.
Plotseling kregen werkenden massaal last van RSI en meldden ze zich vaak ziek.
RSI bestond uit chronische pijn, tintelingen, stijfheid en een doof gevoel in handen, polsen, armen of de schouders.



Te genezen?
Minder computeren leek te helpen.
Maar dat was nogal lastig voor kantoormedewerkers.
Dus moesten ze hun bureau beter afstellen en vaker pauze nemen tussen het werken door.
Om dat voor elkaar te krijgen werd in 1999 de overheidscampagne 'Stop RSI' gestart.
Maar die veroorzaakte juist een flinke stijging in het aantal gevallen, doordat mensen de klachten herkenden.
In 2001 had 65% van de werkenden er last van.



Wanneer verdwenen?
RSI doofde na enkele jaren uit.
Mensen blijven nu weinig thuis om een muisarm, al melden zich jaarlijks nog zo'n 4000 slachtoffers ziek.
Nu lijden we aan tabletkramp of een smartphoneduim.
Zo zijn er in alle tijden wel bewegingspijnen.
300 jaar geleden beschreef de Italiaanse arts Ramazzini schrijverskramp, met identieke symptomen.
En later hadden mensen last van een telegrafistenpols.

dinsdag 6 december 2016

Modeziekte: Hyperventilatie.


Ook een ziekte kan uitsterven.
Sommige, zoals de pokken, zijn uitgeroeid.
Andere hielden simpelweg op te bestaan, omdat niemand er last meer van had of omdat het stiekem zo erg niet was.
Deze vroegere kwalen vragen niet langer om genezing.



Hyperdepiep.

Wat?
Hyperventilatiesyndroom of chronische hyperventilatie.

De diagnose?
Mensen die regelmatig hyperventileerden, kregen last van een versnelde ademhaling, benauwdheid, tintelingen, hartkloppingen en flauwvallen.
Hyperventilatie bestond al langer, maar in de jaren tachtig werd het een aandoening met allerlei nare gevolgen.



Te genezen?
Angst was gewoonlijk de oorzaak van het hyperventileren.
De sterk versnelde ademhaling leidde vervolgens geregeld tot een paniekreactie, die de angst nog verergerde.
Om de hyperventilatie op te lossen moesten de angsten worden aangepakt.
Daarvoor konden patiënten het beste bij een hulpverlener in therapie.

Wanneer verdwenen?
Helemaal verdwenen als ziekte is hyperventilatie niet.
Er is nog een patiëntenvereniging actief, maar de kwaal komt wel veel minder vaak voor.
De medische gronden van het syndroom zijn twijfelachtig.
Hyperventileren lijkt vooral een gevolg van paniekaanvallen, net als de andere symptomen.
Hyperventilatie zelf is geen chronische ziekte.

maandag 5 december 2016

Modeziekte: Hysterie.


Ook een ziekte kan uitsterven.
Sommige, zoals de pokken, zijn uitgeroeid.
Andere hielden simpelweg op te bestaan, omdat niemand er last meer van had of omdat het stiekem zo erg niet was.
Deze vroegere kwalen vragen niet langer om genezing.



Hysterische hysterie.

Wat?
Hysterie.

De diagnose?
De klachten liepen erg uiteen: depressiviteit, onverklaarbare pijnen, verlies van eetlust, slapeloosheid en 'de neiging om problemen te veroorzaken'.
Een handboek besteedde 75 pagina's aan het beschrijven van de symptomen. 
Met zoveel verschijnselen was het niet gek dat veel vrouwen er iets in konden herkennen.
Op het hoogtepunt van deze 'epidemie', eind 19e eeuw, heette een op de vier vrouwen hysterisch.



Te genezen?
De psychiater Freud haalde een oude theorie van stal: vrouwen produceren ook een soort zaad dat door onbevredigde seksuele verlangens in de baarmoeder gaat gisten.
Dat was de oorzaak van hysterie.
De therapie?
Breng vrouwen tot een 'hysterisch paroxisme' via bekkenbodemmassage.
Een keurige naam die verbloemt dat artsen de vrouw in kwestie seksueel bevredigden.
Masturbatie was taboe, dus er was geen andere remedie.

Wanneer verdwenen?
Hysterie is sinds de jaren vijftig geen serieuze ziekte meer.
Volgens feministen werd de diagnose gebruikt om mondige en opstandige vrouwen monddood te maken in een mannenmaatschappij.
Als vrouwen zich beklaagden over hun ondergeschikte rol, dan waren zij hysterisch, ofwel niet helemaal in orde.
Met de feministische golf verdween de hysterie.
Medische ontwikkelingen hielpen daarbij.
Want veel symptomen die aan hysterie werden toegeschreven, bleken het gevolg van later ontdekte ziekten zoals epilepsie en syfilis.

zondag 4 december 2016

Vuile bliksem.


In het Engels heeft vulkanische bliksem een leukere naam, dirty thunderstorm.
Deze ontladingen waren in december 2015 boven de Etna op Sicilië te zien.


De oorzaak voor dit weerverschijnsel is vermoedelijk het langs elkaar wrijven van asdeeltjes.
Daarbij ontstaat statische elektriciteit.
Dat kan flinke vonken geven.

zaterdag 3 december 2016

Zeesteden (cruiseschip)


Ze zijn ruim 300 meter lang en bieden plaats aan meer dan 3000 passagiers.
Toch mag je 's werelds luxueuste cruiseschepen niet over een kam scheren.
De een onderscheidt zich duidelijk van de ander.


Met een tientallen meters lange waterglijbaan in het zwembad, of met 9 minigolfbanen aan dek.
Geen zin in sport?
Vaar dan mee op de boot met 11 nachtclubs en salons.

Fotograaf Jeffrey Milstein kiekte ze vanuit een helikopter om te laten zien dat de 'drijvende steden' wel degelijk van elkaar verschillen.

vrijdag 2 december 2016

Weersverwachting: Droog.


Weerprobleem?
Regen laat evenementen in het water vallen.



Plan?
De kranten stonden er bol van toen de Chinese media met veel tamtam aankondigden dat het land de opening van de Olympische Spelen van 2008 in Beijing niet door regen liet verpesten.
Belangrijkste hulpmiddel: het regenmakende zilverjodide.
Door dat rondom de stad in de lucht te brengen, zouden de wolken al leeggeregend zijn voordat ze het stadion hadden bereikt.
Vliegtuigen verspreidden zilverjodide in de lucht en in een straal van tussen de 15 en 120 km rondom Beijing verrezen duizenden lanceerinrichtingen met raketten die er ook vol mee zaten.


Werkt dat echt?
De openingsceremonie van de spelen verliep inderdaad zonder buien.
Een woordvoerder verklaarde op de Chinese televisie erg tevreden te zijn over de actie.
De dreiging van een bui was groot geweest.
En die hadden zij maar mooi weten te voorkomen.

dinsdag 29 november 2016

Weersverwachting: Koel en bewolkt.


Weerprobleem?
Door de opwarming van de aarde smelten de ijskappen waardoor gebieden overstromen.



Plan?
Houd je genoeg warmte van de zon tegen, dan voorkom je die ellende, zo dachten de klimaatonderzoekers van SPICE, een project van onder meer de Cambridge Universiteit.
Sinds 2010 onderzocht de groep manieren om stofdeeltjes de lucht in te schieten.
De deeltjes vormen een laag die de straling van de zon kan terugkaatsen.
De onderzoekers kwamen door vulkaanerupties op het idee.
Bij een uitbarsting wordt de zonnewarmte ook vaak door uitgebraakte aswolken tegengehouden.
Het plan is om op die plekken waar de straling het schadelijkst is, bijvoorbeeld bij de poolkappen, een zeppelin met een enorm lange slang naar de stratosfeer te laten vliegen.
Vanaf de grond zouden via de slang warmtereflecterende deeltjes de lucht in kunnen worden gepompt.

Werkt dat echt?
Je moet er wel voor zorgen dat niet alle warmte teruggekaatst wordt.
Het leven op aarde kan niet zonder zonlicht en zonnewarmte.
Maar wie weet blijkt het een puik plan als de opwarming ermee kan worden beteugeld.



Maar?
Het plan staat nog in de kinderschoenen.
Een eerste proef, om te zien of je met een ballon, een slang en een pomp water in de atmosfeer kunt vernevelen, leidde tot protest van mensen die menen dat je niet moet sollen met het klimaat.
Er was ook gedoe over patenten en de test werd afgeblazen.
Wel zochten de onderzoekers in hun lab naar goede stofdeeltjes om de lucht in te blazen.

zondag 27 november 2016

Weersverwachting: Sneeuw.


Kun je het op commando laten regenen, de bliksem sturen of een orkaan onderdrukken?

Verwachting: Sneeuw.

Weerprobleem?
Kale skipistes.



Plan?
Sneeuw maken werkt op bijna dezelfde manier als regen opwekken, alleen moet het koud zijn.
Een sneeuwvlok ontstaat net als een regendruppel door waterdamp die zich aan een stofdeeltje hecht.
Is het koud genoeg, dan groeit er een ijskristal dat, eenmaal zwaar genoeg, als sneeuwvlok omlaag dwarrelt. Onderzoekers uit Wyoming deden tussen 2008 en 2014 in wintersportgebieden Medicine Bow Range en Sierra Madre dezelfde truc als regenmakers: ze spoten zilverjodide de lucht in.

Werkt dat echt?
Het lukte de wetenschappers een aantal keer om 10 tot 15 procent meer sneeuw op de hellingen te laten vallen.
Niet heel veel, maar het kan op de piste net genoeg zijn om toch te kunnen skiën.



Maar?
Er is niet echt een 'maar'.
Het spijtige is dat je alleen sneeuw kunt maken op plekken waar het koud genoeg is.

donderdag 24 november 2016

Kerk helemaal versierd met botten!


Kerken heb je in allerlei soorten en maten. 
Je hebt ook een kerk die van top tot teen bedekt is met… botten. 
In de Tsjechische stad Kutná Hora zijn namelijk botten van meer dan 40.000 mensen verwerkt in een dodenhuisje.
De botten waren opgeslagen rond 1400 nadat de begraafplaats werd geruimd.

Maar, vanaf 1700 besloot Jan Bladel Santini de botten opnieuw te gebruiken.

Santini besloot een extreme vorm aan te nemen in zijn werk. 
Hij is namelijk dé grootmeester van het decoreren in een barok-gothic stijl.

De kerk was bedoeld als ‘Memento Mori’, wat betekent ‘Herinner de doden’ betekent. 
Dé plek dus om overledenen te eren. 
De kerk is rond 1278 een zeer gewilde begraafplaats geworden. 
Dit was namelijk het moment waarop op verzoek van de Tsjechische koning, heilige grond van Golgotha verdeeld werd in de kerk.

In 1870 werd de bottenversiering uitgebreid door František Rint. 
Hij liet zijn handtekening achter op één van de muren in de kerk.






woensdag 23 november 2016

Tomaten kweken: 4 plakjes tomaat in de pot leggen en 10 dagen later gaat de tomaat groeien! (video)


Er gaat niets boven een verse tomaat uit eigen tuin.
Hoewel er niets mis is met de tomaten uit de supermarkt of van de groenteboer, smaakt een zelf gekweekte tomaat toch net iets beter.


Het ding is dat het gemakkelijk is om tomaten in de supermarkt te kopen.
Je hoeft geen zaden te kopen en je hoeft niet dagen te wachten totdat je tomaten eindelijk rijp zijn.
Maar wat als ik je vertel dat je helemaal geen zaden hoeft te kopen om zelf tomaten te kweken?
Elke tomaat die je koopt is een potentiële bron voor tientallen nieuwe tomatenplanten.
Daar zijn ze immers voor bedoeld.



Het beste van alles?
Ze zijn rijp voordat je het weet!

(Getest en het werkt echt. Heerlijke tomaten)