zondag 9 februari 2025

Slimste dieren: Aap

Net als mensen bedienen ook apen zich graag van handige oplossingen. 
Het gebruik van een stokje om mieren uit een hoop te halen, is daarvan een goed voorbeeld. 
De intelligentie van apen – in elk geval die van heel slimme apen – doet niet onder voor die van mensen.

In landen zoals Japan en China zetten ze apen achter de computer. 
Het doel van dit onderzoek is om na te gaan of – en hoe goed – de dieren getallenreeksen kunnen onthouden. 
Waar mensen gemiddeld vier cijfers goed hadden, was een aantal apen in staat om hetzelfde rijtje aan te wijzen! 
In Amerika hebben onderzoekers apen gebarentaal aangeleerd. 
Op hun beurt hebben deze apen dat weer aan soortgenoten geleerd. 
Over slimme apen gesproken! 
Ook is gebleken dat apenfamilies een eigen cultuur hebben. 
Sommige houden er zelfs religieuze gebruiken op na. 
Tenslotte is het leuk om te weten dat de chimpansee bekend staat als de slimste aap.






In het zand bijten

Sneuvelen, neervallen, verliezen.






zaterdag 8 februari 2025

Slimste dieren: Olifant

Net als apen beschikken ook olifanten over een prima geheugen. 
Olifanten scoren beter op zaken zoals redding en empathie. 
Zo staan deze dieren bekend als bijzonder meelevend met dieren uit de groep. 
Onderzoekers hebben gezien dat olifanten tijdens hun vlucht stopten om een andere olifant – die in een put was gevallen – te helpen. 

Wie heeft niet de beelden gezien van de rouwende olifanten in Dierenpark Emmen? 
De hele groep was ontdaan na het overlijden van een moederolifant en haar jong. 
Sterker nog, de olifanten dompelden zich onder in rouw. 
Bijzonder is ook dat een kudde olifanten een cultureel geheugen opbouwt. 
Dit houdt in dat bepaalde ervaringen van generatie op generatie overgaan. 
Als een kudde door mensen is opgejaagd, dan zal ook het nageslacht – hoewel dat nooit met die mensen in aanraking is geweest – angstig zijn voor mensen.






Iemand zand in de ogen strooien

Iemand bedriegen of misleiden.






vrijdag 7 februari 2025

Slimste dieren: Dolfijn

Als je geïnteresseerd bent in de familiaire banden tussen mensen en dolfijn, dan moet je heel ver teruggaan in de tijd. 
Ongeveer 95 miljoen jaren geleden was er sprake van een ‘op afstand’ gemeenschappelijke voorouder! 
Toch staat de dolfijn – als het gaat om intelligentie – misschien wel dichterbij de mens dan de aap.

Dolfijnen staan bekend als slim, sociaal en speels. 
Én sluw! 
Er zijn gevallen bekend van groepen dolfijnen, die het op een ander gemunt hadden. 
Dat ging verder dan treiteren; er was sprake van mishandeling. 
Heel bijzonder aan dolfijnen is dat ze met elkaar kunnen communiceren. 
Ze maken heel specifieke geluiden om hun bedoelingen kenbaar te maken. 
Daar komt bij dat dolfijnen van elkaar kunnen – én willen – leren. 
Onlangs heeft een dolfijn een soortgenoot geleerd om te lopen op het water!






Een zandwinkeltje opgezet hebben

Overleden zijn.






donderdag 6 februari 2025

Slimste dieren: Schaap

Je had vast niet verwacht dat het schaap deel zou uitmaken van de top 10 van slimste dieren! 
Enkele jaren geleden ontdekten wetenschappers van Cambridge University dat schapen problemen kunnen oplossen, waartoe apen niet of nauwelijks in staat zijn. 
Als we inzoomen op de alledaagse praktijk dan wordt duidelijk dat schapen elkaars snuit herkennen. 
Zeker die van verwante schapen. 
Hiermee samenhangend maken ze onderscheid tussen de verschillende rassen. 
Een schaap heeft een uitgesproken voorkeur voor de een of de ander; bevriende bokken helpen elkaar bij gevechten. 
Verder beschikken schapen over een uitgebreide kennis van planten. 
Ze weten precies welke soorten ze kunnen eten.






Een zandhaas zijn

Letterlijk: een infanterist zijn. 
Overdrachtelijk: een bescheiden of onprettige positie hebben.






woensdag 5 februari 2025

Slimste dieren: Rat

Een rat is een veelvoorkomend dier in een laboratorium. 
Om die reden is er veel bekend over dit dier. 
We weten dat ratten uiterst slimme dieren zijn. 
Zo gebruiken ratten hun neus om gevaren in kaart te brengen, kunnen ze zich bevrijden uit muizenklemmen én weten ze de weg naar buiten uit een doolhof. 

Het volgende experiment maakt duidelijk dat ratten in staat zijn om risico’s in te schatten; een aantal ratten werd getraind om kenbaar te maken of zij een kort of een lang geluid hoorden. 
Bij een goed antwoord kregen de ratten veel snoep, bij een fout antwoord niets. 
Als de dieren zich neutraal opstelden – geen antwoord – dan werden ze beloond met een klein beetje snoep. 
Het feit dat ze een aantal keren besloten om geen antwoord te geven, maakt duidelijk dat ze niet wilden riskeren om een fout antwoord te geven!






Een huis op zand bouwen

Een dwaze fout begaan.






dinsdag 4 februari 2025

Slimste dieren: Papegaai


Slimste dieren: Papegaai

Een papegaai is tot meer in staat na na-apen. 
Dat bleek wel uit onderzoek (maart 2013) uitgevoerd door wetenschappers van de Universiteit van Wenen. 
Zij maakten duidelijk dat papegaaien de verleiding van iets lekkers op korte termijn kunnen weerstaan voor een grotere beloning op een ander moment. 
Dit experiment getuigt van een mentale uitdaging; het komt neer op het negeren van een directe impuls, het afwegen van de grotere beloning ten opzichte van de langere wachttijd als ook het vertrouwen van de gever. 
Deze manier van handelen staat gelijk aan hoe een kind van vier jaar oud zou reageren.

De beroemdste slimme papegaai is Alex. 
Hij verwierf zich een woordenschat van enkele honderden woorden en was ook in staat de betekenis en syntaxis van woorden en korte zinnen te begrijpen.






De hakken in het zand zetten

Tegenwerken, koppig zijn.






zondag 2 februari 2025

Slimste dieren: Hond

Geen enkel ander dier heeft zich zo naar de mens geschikt als een hond. 
Overigens heeft deze ontwikkeling hen veel meer slimheid opgeleverd! 
Als gevolg van het in huis nemen van honden – met een volwaardige plek binnen het gezin – zijn deze dieren veel slimmer geworden. 
Zo hebben honden leren blaffen op het moment dat ze met mensen in contact kwamen. 
Op die manier maken ze duidelijk dat ze naar buiten of eten willen. 
Voor jouw beeldvorming; wilde honden blaffen bijna niet. 
Ook het empathisch vermogen van de hond is enorm toegenomen. 
Honden kunnen zich veel beter inleven in de situatie van een ander. 
Het is een feit dat een stoeipartij tussen honden vrijwel nooit overgaat in een vechtpartij. 
Kennelijk nemen honden bepaalde gedragsregels in acht. 
Ook vertrouwen ze erop dat de ander dezelfde intentie heeft.






De kop in het zand steken

De waarheid of het gevaar niet willen zien. 
Dit verwijst naar het bijgeloof dat struisvogels bij naderend gevaar hun kop in het zand steken.






zaterdag 1 februari 2025

Slimste dieren: Varken

Dat varkens graag in de modder rollen, heeft een reden. 
Ze willen graag schoon worden. 
Bovendien ontdoen ze zich van al die kriebelbeestjes op hun huid. 
Die blijven namelijk in de modder plakken. 
Hoe slim is dat! 

Een ander punt – dat de slimheid van varkens onderstreept – is het feit dat ze alles eten. 
Deze flexibiliteit stelt hen in staat om onder heel diverse omstandigheden te kunnen overleven. 

Als je op het punt staat om een huisdier te nemen – en je hebt een voorkeur voor een gelijke verstandhouding – kies dan voor een varken. 
Een kat wil altijd de baas spelen en een hond stelt zich ondergeschikt op. 
Bovendien kun je varkens snel leren om je schoenen te pakken. 
Óf de krant!






Als (los) zand door de vingers glippen

Er geen controle over hebben; het niet begrijpen.






vrijdag 31 januari 2025

Slimste dieren: Duif

Een duif is in staat om – over een afstand van enkele duizenden kilometers – de weg naar huis te vinden. 
Dat getuigt niet alleen van slimheid, maar ook van vastberadenheid. 
Dan doelen we niet alleen op postduiven, maar op duiven in het algemeen. 
Ook is bekend dat duiven honderden plaatjes kunnen opslaan. 
Jaren later zullen ze deze nog altijd herkennen. 
Ook is deze vogelsoort in staat om de kleinste verschillen tussen bepaalde beelden of objecten waar te nemen. 
Over herkennen gesproken; ze schrikken niet van hun eigen spiegelbeeld!