vrijdag 26 mei 2023

Oudbouw: Brandweerkazerne Dirk in Amsterdam

Brandweerkazerne en rijksmonument ‘Dirk’ bestaat 125 jaar. 
Het is de oudste nog werkende kazerne van de hele Benelux. 
Al vanaf 1897 rukt de Amsterdamse brandweer hiervandaan uit om branden te blussen. 
Eerst met paard en wagen en stoomspuit, nu met grote trucks. 
Een reis terug in de tijd, toen de kazerne aan de Honthorststraat bij het Museumplein nog aan de rand van de stad stond. 

Dirk vertelt als het ware het verhaal van de stad. 
Van mooie en spannende momenten, maar zeker ook van hele trieste. 
Altijd met als gemene deler de onvermoeibare inzet van de Amsterdamse brandweerlieden. 

Elektrische wagens “In 1902 werden paard en wagen ingeruild voor de allereerste elektrische brandweerwagens. 
Ook dat was een primeur in Nederland. 
We denken dat elektrisch rijden iets is van deze tijd, maar rond 1900 waren veel auto’s elektrisch. 
Er reden zelfs elektrische taxi’s rond in Amsterdam.”






Je plaat blijft hangen/je plaat hapert

Dat heb je al gezegd; geen nood om het te herhalen. 
(Verwijst naar een kras in een grammofoonplaat, waardoor de naald hapert.)






woensdag 24 mei 2023

Oudbouw: Winkelcentrum De Passage in Den Haag

Wist je dat de (oude) Passage het oudste, nog bestaande, winkelcentrum van Nederland is? 
Het werd in 1885 geopend en nog dagelijks genieten wij van de prachtige overdekking. 

De chique winkelpassages waren in andere Europese steden, zoals Parijs, al razend populair. 
Den Haag wilde natuurlijk ook zo’n mooi winkelcentrum. 
In die tijd ging alles er anders aan toe. 
De luxe artikelen, die wij nu gewoon in de winkel kunnen kopen, werden allemaal in Parijs besteld en per post naar Nederland verzonden. 
Met de komst van de Passage zou daar verandering in komen. 

Opening 
De winkelpassage werd in 1885, in Den Haag, geopend. 
Oorspronkelijk liep het winkelcentrum van de Spuistraat naar het Buitenhof en in 1929 werd pas de derde arm, naar de Hofweg, toegevoegd. 
Het publiek stond gelijk te springen om het prachtige bouwwerk te bezoeken, alleen de ondernemers durfden het nog niet aan. 
In die tijd was namelijk de handel sterk teruggelopen door de dalende prijzen. 
Om de Passage aantrekkelijker te maken werden de huren verlaagd en 3 jaar later waren alle woningen en winkels verhuurd. 

Tijdstip 
De rijke dames stuurden eerst hun dienstbodes naar de winkel, om bestellingen te doen. 
Daarna gingen zij zelf de straat op. 
Hierdoor kreeg elke laag van de bevolking zijn eigen tijdstip om te winkelen in de Haagse Passage. 
De dienstmeisjes kwamen in de ochtenden en avonden en de dames uit hogere stand winkelden tussen 14.00 en 17.00 uur.






De plaat poetsen

Ervandoor gaan. 

(Militair: de borstplaat van het harnas of de kolfplaat van het geweer gaan poetsen: een smoesje om te kunnen vertrekken.)






dinsdag 23 mei 2023

Oudbouw: Benzinestation De Blokhut in Diemen

Benzinestation 'De Blokhut' annex woningen, gebouwd in expressionistische trant voor pomphouder F.J. Smits in 1938-1939. 
Het gebouw verving een benzinestation, bestaande uit een 'blokhut' met twee pompen, dat sinds 1936 op dezelfde plek in gebruik was. 
Het betreft het oudste nog functionerende benzinestation in Nederland. 
De bouwgeschiedenis is aan de hand van de bouwvergunningen te reconstrueren. 
In 1936 werd een dienst gebouwtje geplaatst t.b.v. station de Blokhut, bestaande uit een overkapping en een pompinstallatie. 
In 1937 werd een reclameklok op het erf geplaatst. 
De bouwvergunning voor het eigenlijke pompstation met garage en een woning werd afgegeven op 23 november 1938. 
Op 8 maart 1939 volgde de vergunning voor de aanbouw van een tweede dienstwoning aan westzijde. 
In 1947 werd de westelijke woning gesplitst. 
Diverse kleine aanpassingen aan en rond het gebouw vonden plaats in de jaren 1949, 1951, 1962 (voor Shell) en 1971. 
In 1975 werd de inrichting aangepast, de luifel vervangen en de uitbouw gesloopt. 
Nieuwe onderdelen zijn de puien, de pompen en pompeilanden, de bestrating en de tanks. 
Na enige jaren leegstand werd 'De Blokhut' opnieuw in gebruik genomen en verbouwd tot 'PK'-station door de nieuwe eigenaar P. Kropman. 
 'De Blokhut' ligt tegen het zuidelijk talud van de Muiderstraatweg, voormalig onderdeel van Rijksweg A1.





De pink aan of op de naad houden.

Correct blijven.






maandag 22 mei 2023

Paniek: in 1938 strompelde een leeuw in Sittard de kerk binnen

In 1938 liep een ontsnapte circusleeuw een stampvolle kerk in Sittard binnen. 
Terwijl iedereen in paniek een veilig heenkomen zocht, ging Asor lekker op het altaar zitten kakken. 
De Sint-Michielskerk in hartje Sittard was afgeladen vol, zoals altijd op de laatste zondag van augustus bij de jaarlijkse verering van Sint Rosa, de beschermheilige van de stad. 
In 1938 was het niet anders. 
Mensen stonden opeengepakt achter in het middenpad van de kerk. 
Buiten voor de ingang had zich een menigte verzameld om via de openstaande deuren nog iets mee te krijgen van de dienst. 
Het was rond half elf. 
De hoogmis van priester Petrus de Gronckel was in volle gang. 
Het koor stond te zingen, het kerkorgel loeide. 

Toen golfde er een luid geroezemoes door de kerkbanken. 
Mensen draaiden zich om en sloegen hun handen voor de mond. 
Het geroezemoes ging over in kreten van ontzetting. 
Er klonk gegil en geschreeuw. 
De organist hield op met spelen, het koor viel stil. 
De priester keek verstoord op: was er soms iemand onwel geworden? 
Vingers wezen naar een dier dat doodgemoedereerd richting het altaar sjokte. 
Het was een leeuw. 
Er was een leeuw in de kerk.




Bij de pinken zijn

Erg slim en geleerd zijn.






zaterdag 20 mei 2023

De oudste jurk van Nederland

In Museum Jan Cunen in Oss is vanaf 5 juni het oudste bekende kledingstuk van Nederland te zien. 
Het gaat om een geblokte wollen jurk in helder rood en blauw. 
De jurk dateert van circa 2800 jaar geleden. 

Het oorspronkelijke kledingstuk is bijna geheel vergaan, maar onderzoekers hebben de jurk kunnen reconstrueren. 
Van de jurk werden in 2010 fragmenten teruggevonden in het graf van een vrouw uit de ijzertijd, in de buurt van Uden. 
De kleine stukjes wol werden onder meer aangetroffen op bronzen en ijzeren sieraden, waaronder enkel- en armbanden, die ook in het graf lagen. 
Op basis van de fragmenten en de plaatsing van de sieraden concludeerden onderzoekers van het Rijksmuseum van Oudheden en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed dat het kledingstuk een lange jurk met lange mouwen moet zijn geweest. 
Aan de hand van de fragmenten konden de onderzoekers ook het weefpatroon van de stof vaststellen. 
Uit een analyse van de kleurstoffen bleek dat het blokjespatroon in rood en blauw was uitgevoerd. 
“De jurk geeft daarmee letterlijk kleur aan ons beeld van de ijzertijd,” aldus het museum. 
Volgens de onderzoekers zal de jurk, met zijn heldere kleuren, van een ‘bijzondere dame’ zijn geweest. 





Zich op zijn pik getrapt voelen

Zich zwaar beledigd voelen.






vrijdag 19 mei 2023

Tortelduif

Deze duifjes blijven hun hele leven bij elkaar en lusten er wel pap van. 
Soms worden ze zelfs in de winter nog broedend aangetroffen. 
En dat niet alleen, ze hebben tot wel vijf nestjes per jaar. 
Jongen uit het eerste nest kunnen een paar maanden later zelf ook al mee doen aan de voortplanting. 
Niet zo gek dus dat er zoveel tortelduifjes zijn!






De pik hebben op iemand

Hekel aan iemand hebben.






donderdag 18 mei 2023

Vlaamse gaaien

Zoals dat geldt voor veel vogels zijn ook gaaien monogaam. 
Een interessant feit over gaaien is dat ze bekend staan om hun complexe sociale gedrag, waaronder coöperatief fokken, waarbij meerdere individuen samenwerken om een enkel nageslacht groot te brengen.






Een loden pijp hebben

Een hete vloeistof snel kunnen opdrinken.






woensdag 17 mei 2023

Vossen monogaam

Vossen vallen ook onder de monogame dieren. 
Iets interessants aan het paren van vossen is dat de mannetjesvos vaak voedsel naar het vrouwtje brengt terwijl ze voor hun baby’s zorgt. 
Dit helpt ervoor te zorgen dat het vrouwtje genoeg te eten heeft en helpt ook om de relatie tussen het paar sterker te maken.






De pijp uitgaan

Sterven.






dinsdag 16 mei 2023

Amerikaanse zeearenden

Amerikaanse zeearenden staan bekend om hun sterke en langdurige relaties. 
 Deze vogels staan bekend om hun krachtige, iconische uiterlijk en worden vaak gebruikt als symbolen van kracht en vrijheid. 
Amerikaanse zeearenden bouwen grote nesten, aeries genaamd en ze beschermen ze fel tegen alle bedreigingen.






De pijp aan Maarten geven

Opgeven. 
Ook wel: sterven.